Fornorsking gjennom språk

Les utdraget frå Sannings- og forsoningskommisjonens rapport til Stortinget, omsett til nynorsk: 

I 1848 vedtok Stortinget å undersøkje om det var mogleg å starte med opplæring i norsk for samane. Dette vart følgt opp i 1851 og 1853. 

I tillegg begynte Stortinget å gje pengar over statsbudsjettet til Finnefondet for å styrkje kjennskapen til det norske språket blant lappar/samar og kvenar.  

Stortingsvedtaket innebar å styrkje norskundervisninga i det som vart omtalt som overgangsdistrikt, det vil seie område der det vart sett på som mogleg å fremje kjennskapen til norsk språk. 

Fram til då hadde samisk vore brukt som undervisningsspråk i skolen for dei fleste samiskspråklege barna frå Tysfjord og nordover. S. 192. 

Utdraget er korta ned og omformulert til eit enklare språk. Klikk her for å lese heile rapporten (PDF blir opna i ny fane).

Refleksjonsoppgåver

Gå saman i par og svar på spørsmåla. Reflekter saman og skriv ned svara dykkar.

• Kvifor trur de myndigheitene ønskte å fornorske samane og andre minoritetar i Noreg på denne tida?
• Kvifor var språket ein viktig del av fornorskingspolitikken?
• Sjå for dykk at de ikkje fekk lov til å snakke morsmålet dykkar, men vart tvinga til å lære, og bruke, eit anna språk. Kva hadde dette gjort med identiteten dykkar?
• I dag har ein rett på undervisning på samisk og kvensk. Likevel får mange undervisning berre på norsk på grunn av manglande ressursar på skolane. Diskuter påstanden: «Fornorsking i skolen skjer framleis.»