Kva kjenneteiknar eit demokrati? Og kva kan true det?

For at ein fotballkamp skal fungere, må laga på banen vere samde om reglane. Viss dei ikkje er samde om korleis dei skal spele, fører det til forvirring og eit resultat som ein eigentleg ikkje kan stole på.

Akkurat sånn er det i eit demokrati også: Dei ulike laga, eller partia, som stiller til val, ønskjer ulike politiske utfall, men dei må vere samde om korleis dei skal spele.

Så, kva reglar gjeld i eit demokrati? Jamlege val og stemmerett for alle over 18 år er viktige kriterium, men er det nok?

Kva viss det berre er eitt parti som har reelt høve til å vinne valet? Kva om politikarane som har makta, bruker ho til å undertrykkje delar av befolkninga?

Eller kva viss den eine stemma du gir ved val, er den einaste moglegheita du har til å seie kva du meiner om politiske saker, i løpet av fire år?

Meir enn berre val

Val er ein viktig del av demokratiet, men ikkje det einaste som skal til for at eit land skal vere demokratisk. For at land skal reknast som velfungerande demokrati, må ei lang rekkje kjenneteikn vere på plass.

Alle desse er som små tannhjul som samarbeider for å halde demokratiet i rørsle. Dersom nokon av tannhjula rustar eller sluttar å verke heilt, kan det føre til at demokratiet blir svekt og i verste fall bryt saman.

Alle demokrati må haldast ved like og vernast. Det skjer gjennom at folk deltek i politiske prosessar, som val og demonstrasjonar, eller på andre måtar bruker ytringsfridommen sin.

Sjølv i land med lange demokratiske tradisjonar, som til dømes Noreg, kan demokratiet bli utfordra og trua.

På denne sida kan du lese meir om kva som kjenneteiknar eit godt og velfungerande demokrati, og nokre av truslane demokrati står overfor. Bruk menyen øvst på sida for å bla mellom dei ulike kapitla.