Kva kjenneteiknar eit demokrati? Og kva kan trua det?

For at ein fotballkamp skal fungera, må laga på banen vera samde om reglane. Viss dei ikkje er samde om korleis dei skal spela, fører det til forvirring og eit resultat som ein eigentleg ikkje kan stola på.

Akkurat sånn er det i eit demokrati også: Dei ulike laga, eller partia, som stiller til val ønskjer ulike politiske utfall, men dei må vera samde om korleis dei skal spela.

Så, kva reglar gjeld i eit demokrati? Jamlege val og stemmerett for alle over 18 år er viktige kriterium, men er det nok?

Kva viss det berre er eitt parti som har reelt høve til å vinna valet? Kva om politikarane som har makta bruker ho til å undertrykkja delar av befolkninga?

Eller kva viss den eine stemma du tek ved val er den einaste moglegheita du har til å seia kva du meiner om politiske saker i løpet av fire år?

Meir enn berre val

Val er ein viktig del av demokratiet, men ikkje det einaste som skal til for at eit land skal vera demokratisk. For at land skal reknast som velfungerande demokrati, må ei lang rekkje kjenneteikn vera på plass.

Alle desse er som små tannhjul som samarbeider for å halda demokratiet i rørsle. Dersom nokon av tannhjula rustar eller sluttar å verka heilt, kan det føra til at demokratiet blir svekt og i verste fall bryt saman.

Alle demokrati må haldast ved like og vernast. Det skjer gjennom at folk deltek i politiske prosessar. Anten gjennom val, demonstrasjonar eller på andre måtar bruker ytringsfridommen sin.

Sjølv i land med lange demokratiske tradisjonar, som til dømes Noreg, kan demokratiet utfordrast og blir trua.

På denne sida kan du lesa meir om kva som kjenneteiknar eit godt og velfungerande demokrati, og nokre av truslane demokrati står overfor. Bruk menyen øvst på sidan for å bla mellom dei ulike kapitla.